Vatansızlığın Azaltılmasına Dair Sözleşme
Eylül 1973'te Bern'de vatandaşlık Statüsüne Ilişkin Uluslararası Komisyon tarafından kabul edilmiştir
Yürürlüğe giriş tarihi: Madde 7'ye uygun olarak 31 Temmuz 1977
Metin: "vatandaşlık Statüsüne Ilişkin Uluslararası Komisyon":
Sözleşmeler ve Tavsiyeler 1956 -1987", Sözleşme No. 13, s. 139
Bu Sözleşmeye imzacı Devletler, Vatandaşlık Statüsüne Ilişkin Uluslararası Komisyon üyeleri, vatansızlık hallerinin sayısının azaltılmasını arzu ederek, aşağıdaki hükümler üzerinde anlaşmışlardır:
1. Madde
Annesi Sözleşmeci Devletlerden birinin vatandaşı olan bir çocuk, aksi takdirde vatansız olacaksa, doğumda annesinin vatandaşlığını kazanır.
Bununla birlikte, anneye dayalı evlâtlık resmen tanındığı tarihe kadar vatandaşlığa ilişkin geçerlilik kazanmıyorsa, reşit olmayan bir çocuk bu tarihte annesinin vatandaşlığını kazanır.
2. Madde
Bir önceki maddenin uygulanması amacıyla, mülteci statüsü olan bir babadan doğan bir çocuğun babasının vatandaşlığına sahip olmadığı farz edilecektir.
3. Madde
Önceki maddelerin hükümleri, her Sözleşmeci Devlette, Sözleşme ilgili Devlette Yürürlüğe girdikten sonra doğan çocuklar için ya da Sözleşmenin ilgili Devlet için Yürürlüğe girdiği tarihte henüz reşit olmayan çocuklar için uygulanır.
4. Madde
Madde 6'da öngörülen bildirinin imzalanması ya da taraf olma tarihinde, her Sözleşmeci Devlet:
-yukarıdaki maddelerin uygulanmasını, bir Sözleşmeci Devletin topraklarında dünyaya gelen çocuklar için sınırlama;
-Madde 2'yi uygulamama;
-Madde 2'yi, sadece babanın söz konusu Devletin topraklarında mülteci olarak tanındığı durumlarda uygulama
hakkını saklı tuttuğunu ilan edebilir.
Önceki paragrafta öngörülen çekinceler Isviçre Federal Konseyi'ne yapılan basit bir bildirimle herhangi bir zaman tamamen ya da kısmen geri çekilebilir.
Isviçre Federal Konseyi, bu maddeye uygun olarak ilan edilen ya da geri çekilen bütün çekinceleri Sözleşmeci Devletlere ve Vatandaşlık Statüsüne Ilişkin Uluslararası Komisyon Genel Sekreteri'ne bildirir.
5. Madde
Sözleşme, bir çocuğa annesinin vatandaşlığının verilmesi konusunda daha elverişli olan Uluslararası sözleşme ya da ulusal yasa hükümlerinin uygulanmasına engel olmaz.
6. Madde
Imzacı Devletler bu Sözleşmenin kendi ülkelerinde uygulanması için gerekli uygulamalar tamamlandığında Isviçre Federal Konseyi'ne haber vereceklerdir.
Isviçre Federal Konseyi önceki paragrafta öngörülen bütün bildirimleri Sözleşmeci Devletlere ve vatandaşlık Statüsüne Ilişkin uluslararası Komisyon Genel Sekreteri'ne bildirir.
7. Madde
Bu Sözleşme 6. maddede öngörülen ikinci bildirimin teslim edildiği tarihi izleyen otuzuncu günde Yürürlüğe girer, ve bu resmi işlemleri bu tarihte tamamlayan iki Devlet arasında aynı günde geçerlilik kazanır.
Önceki maddede öngörülen resmi işlemleri sonradan tamamlayan her Devlet için, bu Sözleşme, ilgili bildirimin teslim edildiği tarihi izleyen otuzuncu günde Yürürlüğe girer.
8. Madde
Bu Sözleşme her Sözleşmeci Devletin anakara/metropolitan topraklarında kendiliğinden uygulamaya girer.
Imza, onay ya da taraf olma sırasında, ya da daha sonraki herhangi bir aşamada, herhangi bir Devlet, Isviçre Federal Konseyi'ne yöneltilen bir bildiriyle, bu Sözleşme hükümlerinin anakara dışındaki/non-metropolitan bölgelerinin bir veya birden çoğuna, ya da uluslararası sorumluluğunu üstlendiği Devletlere ya da topraklara uygulanabileceğini duyurabilir. Isviçre Federal Konseyi her Sözleşmeci Devleti ve Vatandaşlık Statüsüne Ilişkin uluslararası Komisyon Genel Sekreteri'ni bu tür bildirilerden haberdar eder. Bu Sözleşmenin hükümleri, bildiride belirtilen bölge ya da bölgeler için, Isviçre Federal Konseyi'nin söz konusu bildiriyi aldığı tarihi izleyen altmışıncı günde uygulanabilir hale gelir.
Bu maddenin ikinci paragrafının hükümlerine uygun olarak bir beyannamede bulunmuş olan herhangi bir Devlet, daha sonra herhangi bir zamanda, Isviçre Federal Konseyi'ne ileteceği bildiriyle, bu Sözleşmenin, beyannamesinde belirtilen Devletlerden ya da topraklardan biri ya da daha çoğu için uygulamasına son verdiğini ilan edebilir.
Isviçre Federal Konseyi her Sözleşmeci Devlet ve vatandaşlık Statüsüne Ilişkin uluslararası Komisyon Genel Sekreteri'ne bu tür yeni bildiriler konusunda haber verir.
Sözleşme, Isviçre Federal Konseyi'nin bu tür bir bildiriyi aldığı tarihi izleyen altmışıncı günde söz konusu Devlet ya da bölge için geçerliliğini yitirir.
9. Madde
Avrupa Konseyi ya da Vatandaşlık Statüsüne Ilişkin uluslararası Komisyon üyesi herhangi bir Devlet ve 28 Temmuz 1951'de Cenevre'de imzalanan Mültecilerin Statüsüne Ilişkin uluslararası Sözleşme ile ya da 31 Ocak 1967 tarihli Mültecilerin Statüsüne Ilişkin Protokol'e taraf olan herhangi bir Devlet, bu Sözleşmeye taraf olabilir. Taraf olma belgeleri Isviçre Federal Konseyine teslim edilir. Isviçre Federal Konseyi her Sözleşmeci Devleti ve Vatandaşlık Statüsüne Ilişkin uluslararası Komisyon Genel Sekreteri'ni teslim edilen bütün taraf olma belgelerinden haberdar eder. Sözleşme, taraf olma belgesinin teslim edildiği tarihi izleyen otuzuncu günde taraf olan Devlet için yürürlüğe girer.
Taraf olma belgeleri ancak bu Sözleşmenin Yürürlüğe girmesinden sonra teslim edilebilir.
10. Madde
Bu Sözleşme belirsiz bir süre için yürürlükte kalacaktır. Bununla birlikte Her Sözleşmeci Devlet, Isviçre Federal Konseyine yöneltilen yazılı bir bildiri ile herhangi bir zamanda Sözleşmeye taraf olmaya son verme hakkına sahiptir. Isviçre Federal Konseyi her Sözleşmeci Devleti ve Vatandaşlık Statüsüne Ilişkin Uluslararası Komisyon Genel Sekreteri'ni bu tür bildirilerden haberdar eder.
Taraf olmaya son verme hakkı, madde 6'da öngörülen bildiriden ya da taraf oluştan itibaren bir yıllık bir süre geçmeden kullanılamaz.
Taraf olmaya son verilmesi, Isviçre Federal Konseyinin bu maddenin birinci paragrafında öngörülen bildirimi aldığı tarihten altı ay sonra geçerli hale gelir.
KONFERANSIN HUZURUNDA,
Aşağıda imzası bulunanlar, bu amaçla usulüne uygun biçimde yetkilendirilmiş olarak, bu Sözleşmeyi imzalamışlardır.
Bern'de, 13 Eylül 1973 tarihinde, tek nüsha olarak düzenlenmiş olup Isviçre Federal Konseyi'nin arşivlerinde bulundurulacaktır ve tasdikli kopyaları diplomatik kanallarla her Sözleşmeci Devlete ve Vatandaşlık Statüsüne Ilişkin uluslararası Komisyon Genel Sekreteri'ne gönderilecektir.
