TİHEK - İzmir Harmandalı Geri Gönderme Merkezi Ziyareti Raporu (No: 2018/18) sayfasının kaynağını görüntüle

'''[[Türkiye İnsan Hakları ve Eşitlik Kurumu]] (TİHEK)''' Aralık 2018'de yayınlanan '''"İzmir Harmandalı Geri Gönderme Merkezi Ziyareti (No: 2018/18) "''' Raporu .
<br> 
<br/>

Raporun Türkçe tam metnini pdf formatında indirmek için [[Media:TIHEKHarmandali201818tr.pdf|tıklayınız]]. <br />
<br/>
<br/>

---
== GİRİŞ ==

1. Türkiye İnsan Hakları ve Eşitlik Kurumu (TİHEK); 6701 sayılı Kanunla, insan onurunu temel alarak insan haklarının korunması ve geliştirilmesi, kişilerin eşit muamele görme hakkının güvence altına alınması, hukuken tanınmış hak ve hürriyetlerden yararlanmada ayrımcılığın önlenmesi ile bu ilkeler doğrultusunda faaliyet göstermek, işkence ve kötü muameleyle etkin mücadele etmek üzere kurulmuştur.<br>

2. Türkiye, 14 Eylül 2005 tarihinde İşkenceye ve Diğer Zalimane, Gayriinsanî veya Küçültücü Muamele veya Cezaya Karşı Birleşmiş Milletler (BM) Sözleşmesine Ek İhtiyari Protokolü (OPCAT) imzalamıştır. 2011 tarihinde onaylayarak yürürlüğe giren ve Türkiye açısından bağlayıcılık kazanan OPCAT’in amacı: “bağımsız uluslararası ve ulusal organların, işkence ve diğer zalimane, insanlık dışı ya da aşağılayıcı muamele ya da cezayı önlemek için, kişilerin özgürlüklerinden mahrum bırakıldığı yerlere düzenli ziyaretlerde bulunacağı bir sistem kurmaktır.”<br>

3. 6701 sayılı TİHEK Kanununun 9/1-ı bendi uyarınca OPCAT hükümleri çerçevesinde Ulusal Önleme Mekanizması (UÖM) olarak görev yapmak Kurumun görevleri arasında bulunmaktadır. Kanunun 2/1-k bendine göre UÖM: “İşkenceye ve Diğer Zalimane, Gayriinsanî veya Küçültücü Muamele veya Cezaya Karşı Birleşmiş Milletler Sözleşmesine Ek İhtiyari Protokol hükümleri çerçevesinde kişilerin özgürlüklerinden yoksun bırakıldığı yerlere düzenli ziyaretler yapmak üzere oluşturulan sistemi” ifade etmektedir.<br>

4. Geri gönderme merkezleri kişilerin özgürlüğünden mahrum bırakıldığı ya da koruma altına alındığı yerlerden birisi olup temel dayanağını 6458 sayılı Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanununda (YUKK) bulmaktadır. YUKK’un geri gönderme merkezi başlıklı 58 inci maddesi; “(1) idari gözetime alınan yabancıların, geri gönderme merkezlerinde tutulacağı, (2) geri gönderme merkezlerinin İçişleri Bakanlığı tarafından işletileceği, Bakanlığın kamu kurum ve kuruluşları, Türkiye Kızılay Derneği veya kamu yararına çalışan derneklerden göç alanında uzmanlığı bulunanlarla protokol yaparak bu merkezleri işlettirebileceği, (3) geri gönderme merkezlerinin kurulması, yönetimi, işletilmesi, devri, denetimi ve sınır dışı edilmek amacıyla idari gözetimde bulunan yabancıların geri gönderme merkezlerine nakil işlemleriyle ilgili usul ve esaslar yönetmelikle düzenleneceği” hükümlerini haizdir.<br>

5. 22 Nisan 2014 tarih ve 28980 sayılı Resmi Gazetede yayınlanarak yürürlüğe giren “Kabul ve Barınma Merkezleri ile Geri Gönderme Merkezlerinin Kurulması, Yönetimi, İşletilmesi, İşlettirilmesi ve Denetimi Hakkında Yönetmelik”in 3/1-ç bendine göre geri gönderme merkezi; “idari gözetim altına alınan yabancıların barındırılmaları ve kontrol altında tutulmaları amacıyla kurulan ve doğrudan işletilen veya kamu kurum ve kuruluşlarıyla, Türkiye Kızılay Derneği veya kamu yararına çalışan derneklerden göç alanında uzmanlığı bulunanlarla protokol yapılarak işlettirilen merkezleri” ifade etmektedir.<br>

6. 6701 sayılı TİHEK Kanununun 9/1-j bendinde, kurumun özgürlüğünden mahrum bırakılan ya da koruma altına alınan kişilerin bulundukları yerlere haberli veya habersiz düzenli ziyaretler gerçekleştirmek görevini haiz olduğu ifade edilmiştir. Bu bağlamda idari gözetime alınan yabancıların tutulduğu geri gönderme merkezlerine ziyaret gerçekleştirme TİHEK’in görev ve yetki alanına girmektedir. Bu bağlamda, İzmir Geri Gönderme Merkezi OPCAT bağlamında Kurumun ziyaret düzenlediği merkezlerden birisidir.<br>

7. TİHEK 2. Başkanı Mesut KINALI ve Kurul Üyesi Mehmet Emin GENÇ’in de eşlik ettiği İzmir Geri Gönderme Merkezi ziyaret heyetinde Başkan Yardımcısı Selahattin DOĞAN, Hâkim Gülden DEMİREL KAYMAZ ile İnsan Hakları ve Eşitlik Uzmanları Ertuğrul YAZAR, Ezgi KAŞKAVAL OKYAY ve Özlem DEMİR YAZAR yer almıştır. Ayrıca talebimiz üzerine Heyete, İzmir Valiliğinin görevlendirmesi ile Doktor Pervin USLU ile Psikolog Pınar ŞENOL dâhil edilmiştir.<br>

8. Bu rapor, Türkiye İnsan Hakları ve Eşitlik Kurulunun 13.03.2018 tarih ve 2018/35 sayılı kararı ile 21.05.2018 tarihli Başkanlık Görev Emri uyarınca İzmir/Harmandalı Geri Gönderme Merkezi’ne 25.05.2018 tarihinde gerçekleştirilen izleme ziyareti neticesinde edinilen tespit, gözlem ve şikâyetlerin ulusal ve uluslararası normlar bağlamında değerlendirilmesini ihtiva etmektedir.<br>



---

{{Raporlar}}

[[Category:Rapor (Türkiye)]]
[[Category:Raporlar (2018)]]