"TİHEK - Gaziantep Geri Gönderme Merkezi Ziyareti Raporu (No: 2019/05)" sayfasının sürümleri arasındaki fark

madde14 sitesinden
Şuraya atla: kullan, ara
("'''Türkiye İnsan Hakları ve Eşitlik Kurumu (TİHEK)''' Subat 2019'da yayınlanan '''"Gaziantep Geri Gönderme Merkezi Ziyareti (No: 2019/05)"''' Rapor..." içeriğiyle yeni sayfa oluşturdu)
 
(Fark yok)

17.04, 12 Şubat 2020 itibarı ile sayfanın şu anki hâli

Türkiye İnsan Hakları ve Eşitlik Kurumu (TİHEK) Subat 2019'da yayınlanan "Gaziantep Geri Gönderme Merkezi Ziyareti (No: 2019/05)" Raporu .

Raporun Türkçe tam metnini pdf formatında indirmek için tıklayınız.


---

GİRİŞ

1. Türkiye İnsan Hakları ve Eşitlik Kurumu (TİHEK); 6701 sayılı Kanunla, insan onurunu temel alarak insan haklarının korunması ve geliştirilmesi, kişilerin eşit muamele görme hakkının güvence altına alınması, hukuken tanınmış hak ve hürriyetlerden yararlanmada ayrımcılığın önlenmesi ile bu ilkeler doğrultusunda faaliyet göstermek, işkence ve kötü muameleyle etkin mücadele etmek üzere kurulmuştur.

2. Türkiye, 14 Eylül 2005 tarihinde İşkenceye ve Diğer Zalimane, Gayriinsanî veya Küçültücü Muamele veya Cezaya Karşı Birleşmiş Milletler (BM) Sözleşmesine Ek İhtiyari Protokolü (OPCAT) imzalamıştır. 2011 tarihinde onaylanarak yürürlüğe giren ve Türkiye açısından bağlayıcılık kazanan OPCAT’in amacı: “bağımsız uluslararası ve ulusal organların, işkence ve diğer zalimane, insanlık dışı ya da aşağılayıcı muamele ya da cezayı önlemek için, kişilerin özgürlüklerinden mahrum bırakıldığı yerlere düzenli ziyaretlerde bulunacağı bir sistem kurmaktır.”

3. 6701 sayılı TİHEK Kanununun 9/1-ı bendi uyarınca OPCAT hükümleri çerçevesinde Ulusal Önleme Mekanizması (UÖM) olarak görev yapmak Kurumun görevleri arasında bulunmaktadır. Kanunun 2/1-k bendine göre UÖM: “İşkenceye ve Diğer Zalimane, Gayriinsanî veya Küçültücü Muamele veya Cezaya Karşı Birleşmiş Milletler Sözleşmesine Ek İhtiyari Protokol hükümleri çerçevesinde kişilerin özgürlüklerinden yoksun bırakıldığı yerlere düzenli ziyaretler yapmak üzere oluşturulan sistemi” ifade etmektedir.

4. Geri gönderme merkezleri kişilerin özgürlüğünden mahrum bırakıldığı ya da koruma altına alındığı yerlerden birisi olup temel dayanağını 6458 sayılı Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanununda (YUKK) bulmaktadır. YUKK’un geri gönderme merkezleri başlıklı 58 inci maddesi; “(1) idari gözetime alınan yabancıların, geri gönderme merkezlerinde tutulacağı, (2) geri gönderme merkezlerinin İçişleri Bakanlığı tarafından işletileceği, Bakanlığın kamu kurum ve kuruluşları, Türkiye Kızılay Derneği veya kamu yararına çalışan derneklerden göç alanında uzmanlığı bulunanlarla protokol yaparak bu merkezleri işlettirebileceği, (3) geri gönderme merkezlerinin kurulması, yönetimi, işletilmesi, devri, denetimi ve sınır dışı edilmek amacıyla idari gözetimde bulunan yabancıların geri gönderme merkezlerine nakil işlemleriyle ilgili usul ve esasların yönetmelikle düzenleneceği” hükümlerini haizdir.

5. 22 Nisan 2014 tarih ve 28980 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren “Kabul ve Barınma Merkezleri ile Geri Gönderme Merkezlerinin Kurulması, Yönetimi, İşletilmesi, İşlettirilmesi ve Denetimi Hakkında Yönetmelik”in 3/1-ç bendine göre geri gönderme merkezi; “idari gözetim altına alınan yabancıların barındırılmaları ve kontrol altında tutulmaları amacıyla kurulan ve doğrudan işletilen veya kamu kurum ve kuruluşlarıyla, Türkiye Kızılay Derneği veya kamu yararına çalışan derneklerden göç alanında uzmanlığı bulunanlarla protokol yapılarak işlettirilen merkezleri” ifade etmektedir.

6. 6701 sayılı Türkiye İnsan Hakları ve Eşitlik Kurumu Kanunun 9 uncu maddesinin 1 inci fıkrasının (m) bendine göre “İnsan hakları ve ayrımcılıkla mücadele alanındaki uluslararası gelişmeleri izlemek ve değerlendirmek, alanındaki uluslararası kuruluşlarla ilgili mevzuat dâhilinde işbirliği yapmak” TİHEK görevleri kapsamında sayılmıştır.

7. Birleşik Krallık Ulusal Önleme Mekanizmasının Oxford Üniversitesi ile birlikte yürüttüğü “Göçmenlerin Alıkonulmasında Ulusal Önleme Mekanizmalarının Rolü Projesi”nin ilk aşamasında 18.10.2016 tarihinde Kurumumuza bir ziyaret gerçekleştirilmiştir. Söz konusu Proje kapsamında ülkemizin yanı sıra, Yunanistan, İtalya ve Macaristan gibi yoğun göç alan ülkelere de benzer ziyaretler düzenlenmiştir. Projenin ikinci aşamasına ise, göç dalgasından en çok etkilenen ülkeler olarak Yunanistan ve Türkiye dâhil edilmiş ve bu aşamada yasadışı göçmenlerin tutulduğu yerlerin ulusal önleme mekanizmalarınca ne şekilde izlendiğini yakından görmek, Birleşik Krallık, Yunanistan ve Türkiye’nin ulusal önleme mekanizmaları arasında konuya ilişkin bilgi ve deneyim paylaşımını sağlamak, kapasitelerin güçlendirilmesine destek olmak, yeni işbirliği fırsatlarının yolunu açmak amaçlanmıştır.

8. Göçmenlerin Alıkonulmasında Ulusal Önleme Mekanizmalarının Rolü Projesi çalışmaları doğrultusunda ve 6701 sayılı Türkiye İnsan Hakları ve Eşitlik Kurumu Kanunun 9-1/j maddesi uyarınca, 04.09.2018 tarih ve 16949670-704.02-3229 sayılı TİHEK Başkanlık görev emri üzerine 12.09.2018 tarihinde Gaziantep Geri Gönderme Merkezine haberli bir ziyaret düzenlenmiştir.

9. Ziyaret heyetinde TİHEK UÖM Koordinatörü Hâkim Abdulmuttalip Zararsız, Dış İlişkiler ve Proje Birim Sorumlusu Dr. Abdulhamit Yağmurcu, Uzman Çiğdem Çelik ve Merve Sisli ile Birleşik Krallık UÖM’sinde görev yapan Hindpal Singh Bhui ve Gavriella Moris yer almıştır.

10. Bu rapor, Kurumumuzun Ulusal Önleme Mekanizması (UÖM) görevi kapsamında ve göçmenlerin tutulduğu yerlerdeki koşullar ile bu koşulların izlenmesine yönelik olarak Oxford Üniversitesi bünyesinde yürütülen araştırma projesi çerçevesinde 12.09.2018 tarihinde Gaziantep Geri Gönderme Merkezine yapılan izleme ziyareti neticesinde edinilen tespit, gözlem ve şikâyetlerin ulusal ve uluslararası normlar bağlamında değerlendirilmesini ihtiva etmektedir.


---


Raporlar.jpg
Raporlar

Konuya Göre: Türkiye · Suriye · Yunanistan · Avrupa · Ortadoğu · Afrika · Asya · LGBTQ+ · İklim Mültecileri
Yıllara Göre: 1989 · 1999 · 2000 · 2001 · 2002 · 2003 · 2004· 2005 · 2006 · 2007 · 2008 · 2009 · 2010 · 2011 · 2012 · 2013 · 2014 · 2015 · 2016 · 2017 · 2018 · 2019 · 2020 · 2021 · 2022 · 2023