HYD - Askıya Alınmış Çocukluk: Türkiye’de Sığınma Arayan Ailesinden Ayrı Düşmüş Çocukların Durumu sayfasının kaynağını görüntüle

&nbsp;[[Helsinki Yurttaşlar Derneği]] (hYd) tarafından Mart 2010'da yayınlanan "Askıya Alınmış Çocukluk: Türkiye’de Sığınma Arayan Ailesinden Ayrı Düşmüş Çocukların Durumu" isimli raporun giriş bölümünü aşağıda bulabilirsiniz. 

<br>Raporun Türkçe tam metni için [[Media:HydAskiyaAlinmisCocukluk.pdf|tıklayınız]]. 
<br>Raporun İngilizce tam metni için [[Media:HydChildhoodOnHoldeng2010.pdf|tıklayınız]].



<br>

----

<br> 

=== RAPORUN ÖZETİ VE ÇERÇEVESİ ===

Geçtiğimiz birkaç sene içerisinde, Avrupa’nın düzensiz göçmenlerin sınırlarına akınını durdurmak amaçlı aldığı sert önlemler sonucu, Türkiye’de yapılan sığınma başvurularında önemli ölçüde artış olduğu görülmektedir. 2009 sonu itibariyle, Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliği’ne (BMMYK) kayıtlı 16.000’den fazla sığınmacı ve mültecinin gittikçe artan bir bölümünü “refakatsiz çocuk mülteci”ler<ref>Bu raporda, “refakatsiz çocuk mülteci” tanımı ailesinden ya da yasal veya geleneksel olarak bakımından sorumlu.</ref> oluşturmaktadır.<ref>2009 sonu itibarıyle, BMMYK Türkiye’ye kayıtlı 225 refakatsiz çocuk bulunmaktadır. Bu çocukların yaklaşık yarısı Afganistan, %20’si Somali, geri kalanı da Afrika, Asya ve Orta Doğu’daki 15 farklı ülkeden gelmiştir. Bakınız, Ek: Tablo 2, “BMMYK’da Aktif Dosyası olan Refakatsiz Çocuklar, 2009 yılı sonu.”</ref> Afganistan, Sudan ve Somali başta olmak üzere çeşitli ülkelerden gelen bu çocukların hemen hemen hepsi travma mağdurudur. Bir çoğu, zulümden ya da silahlı çatışma durumundan kaçarken ailelerinden ayrı düşmüş; bazıları ise aile bireylerinin öldürülmesine şahit olmuştur. Yine bazısı zorla evlendirilme ya da askere alınma gibi genellikle çocukların hedef alındığı zulümlerden dolayı evlerini terk etmek zorunda kalmıştır.<br />
<br />

Uluslararası korumaya muhtaç refakatsiz çocuk olarak tanımlanmak, her yıl Türkiye’ye gelen yüzlerce refakatsiz çocuk mülteci için aşmaları gereken ilk, belki de en hayati engeli teşkil etmektedir. Birçok çocuk, sığınma başvurusunda bulunma ya da koruma ihtiyaçlarını anlatma olanağı bulamadan yetişkin göçmenler ile birlikte kapatılıp, sınır dışı ediliyor. Refakatsiz çocuk olarak tespit edilenler bile, çoğu zaman çocukların barındırıldığı kamu kurumlarına transfer edilmeden önce, vatandaş olmayanların idari takdirle kapatıldığı Geri Gönderme Merkezleri’nde<ref>Mart 2010’a kadar bu merkezlere “Yabancılar Misafirhanesi” denilmekteydi. Bu terminoloji, 23 Mart 2010 tarihinde İçişleri Bakanlığı tarafından ilgili birimlere dağıtılan “Yasadışı Göçle Mücadele” genelgesiyle değiştirilmiştir. Bakınız, “Yasadışı Göçle Mücadele ile ilgili Genelge No. 2010/22,” 22 Mart 2010, Bölüm 2, Madde b1.</ref>, uygun olmayan koşullarda uzun süreler kapatılıyor.<br />
<br />

Türkiye’nin 1951 Mülteci Sözleşmesi’ni “coğrafi sınırlama” ile benimsemiş olmasının sonucu olarak, Avrupa dışındaki ülkelerden gelen tüm sığınmacılar gibi, refakatsiz çocuklar da Türkiye’de uzun süreli olarak mülteci korumasından faydalanamamaktadır. Türkiye’de uzun süreli koruma mümkün olmadığından, İçişleri Bakanlığı tarafından Türkiye’de geçici olarak kalmasına izin verilen ve BMMYK statü belirleme prosedürü sonunda mülteci olarak tanınan refakatsiz çocukların Kanada, ABD ya da Avustralya gibi üçüncü ülkelere yerleştirilmesi için BMMYK çaba göstermektedir. Ancak, refakatsiz çocukların tümü mülteci statüsü alamamakta ya da üçüncü ülkelerce yerleşmek üzere kabul edilmemektedir. Mülteci olarak tanınan çocuklar bile, üçüncü bir ülkeye yerleştirilmek için en azından 18 yaşına kadar aylarca hatta yıllarca beklemektedir. Bu süre zarfında, çok azı okula gidebilmekte; çoğu yeterli sağlık hizmetlerine ya da ruhsal sağlık desteğine ulaşma konusunda ciddi engellerle karşılaşmaktadır. Hiçbirine bireysel vasi atanmamakta; birkaçı dışında hiçbiri ikamet tezkeresi alamamaktadır. Bu durum, bu çocukların devlet hizmetlerinden yararlanmalarını çok ciddi bir biçimde engellemektedir.<br />
<br />

Her ne kadar Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu (SHÇEK) gibi bazı devlet kurumlarının çalışanları, kendi inisyatifleri dahilinde, refakatsiz çocuk mültecilerin ihtiyaçlarını karşılamak için girişimlerde bulunsalar da, kurumlar ancak geçici çözümler sunabilmektedir. İster yasal statüleri, ister eğitim, sağlık ve diğer kamu hizmetlerine erişim konularında olsun refakatsiz çocuk mültecilerin korunmasındaki boşlukların giderilebilmesi için Türkiye’deki yetkililerin tüm ilgili kurumların katılımına imkan tanıyan ve her çocuğun yüksek menfaatinin gözetildiği sürdürülebilir çözümler üretmesi gerekmektedir. Herşeyden önce, mülteci çocuklara Türkiyeli çocuklara sağlanan korumanın aynısı sağlanmalıdır.<br />
<br />

----

<references /> <br />



{{Raporlar}}
[[Category:Rapor_(Türkiye)]][[Category:Raporlar_(2010)]]