İdari Gözetim
İdari gözetim, yabancı uyruklu kişilerin –özellikle düzensiz göçmenlerin veya sınır dışı edilme sürecindeki bireylerin– mahkeme kararı olmaksızın, idari bir makamın kararıyla belirli bir süre boyunca özgürlüklerinden yoksun bırakılmalarıdır. Genellikle sınır dışı işlemleri tamamlanıncaya kadar ya da kimlik tespiti süreci yürütülene kadar uygulanır. Ancak, kişi özgürlüğünü sınırladığı için istisnai bir tedbirdir ve keyfi uygulamalardan kaçınılması gerekir.
Uluslararası insan hakları hukuku çerçevesinde idari gözetim, hukuka uygunluk, meşru amaç, süre sınırlılığı, bireysel değerlendirme, etkili başvuru hakkı ve düzenli yargı denetimi gibi temel ilkelerle çerçevelenmiştir. Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nin 5. maddesi ve Birleşmiş Milletler Gözaltına Alma İlkeleri, bu alandaki temel standartları belirlemektedir.
İdari gözetimin hukuki alternatifi olarak, kefalet, bildirim yükümlülüğü, açık merkezde barınma gibi gözaltına alma alternatifleri değerlendirilmeli ve yalnızca son çare olarak başvurulmalıdır.
Kaynaklar: Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi, 6458 sayılı Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu, UNHCR, AIDA Raporları.
