İHAD 2009 Türkiye İltica ve Sığınma Hakkı İzleme Raporu
İnsan Hakları Araştırmaları Derneği tarafından Ocak 2010'da yayınlanan 2009 Türkiye İltica ve Sığınma Hakkı İzleme Raporunun Giriş bölümünü aşağıda bulabilirsiniz.
Raporun Türkçe tam metni için tıklayınız.
Giriş
Mülteci ve sığınmacıların Avrupa ülkelerine geçmek amacıyla kullandıkları Türkiye 2009 yılında da cazip transit geçiş ülkesi olma özelliğini korumuştur. On binlerce mülteci, sığınmacı ve göçmen Türkiye’nin kara ve deniz sınırlarında yakalanmış, gözaltına alınmış ve önemli bir bölümü sınır dışı edilmiştir.
Ege ve Akdeniz kıyılarından Yunanistan adalarına ulaşmaya çalışan mülteci, sığınmacı ve göçmenler insan tacirlerinin elinde bir oyuncak haline gelerek ölümcül deniz kazalarında yaşamlarını yitirmektedir. Dolayısıyla mülteci ve sığınmacıların can güvenliği bakımından
en riskli bölgeler Akdeniz ve Ege kıyıları olmaktadır.
Avrupa Birliği’nin yasadışı göç hareketlerine karşı almış olduğu sert ve acımasız önlemler yüzünden Türkiye gibi “baraj” özelliği bulunan ülkeler sığınmacı akını ile başa çıkamaz hale gelmektedir. Geçmiş yıllarda olduğu gibi 2009 yılında da Avrupa Birliği sığınmacı ve
göçmenlerin yasadışı hareketliliğine karşı Türkiye gibi transit ülkelerin göç önleyici rollerini güçlendirmeye devam etmekte, binlerce sığınmacı için kabul merkezlerinin oluşturulmasına finansal destekte bulunmaktadır.
Türkiye'nin 1951 BM Mültecilerin Hukuki Statüsüne Dair Uluslararası Sözleşmesine koyduğu coğrafi çekince devam ederken, Asya ve Afrika’dan gelen on binlerce mülteci, sığınmacı ve göçmenin yasal, hukuki ve insani sorunlarıyla tek başına uğraşması imkansızdır.
Türkiye’de sığınmacıların tahammül sınırlarını çok zorlayan uzun mülakat süreleri ve ilticaya erişimin önündeki ağır bürokratik engeller yüzünden sığınmacılar belirsizlikle dolu koşullarda hayatta kalma mücadelesi vermekte, sığınma prosedürüne dahil olmaya çalışmaktadır.
Uluslararası iltica ve sığınma hukukuna göre düzenlenmiş bir sığınma mevzuatına sahip olmayan Türkiye’de 1994 yönetmeliği ve AB uyum müktesebatı bağlamında yayınlanan 2006 genelgesi gibi yasal düzenlemeler mülteci ve sığınmacıların hukuki, sosyal ve ekonomik ihtiyaçlarını karşılamaktan uzaktır. 2009 yılında Yabancı Misafirhaneleri ve Uydu kentlerdeki mülteci ve sığınmacıların içinde bulundukları insani ve fiziki koşulların yetersizliği güncelliğini korumuş, Kırklareli Barınma Merkezi ile Kumkapı Misafirhanesi çıkan olaylarla sıklıkla kamuoyu gündemine gelmiştir.
İnsan Hakları Araştırmaları Derneği (İHAD), 2009 “İltica ve Sığınma Hakkı İzleme” raporunda Türkiye sınırlarında yakalanan, alıkonulan, geçici sığınma hakkından yararlanarak Misafirhanelerde ve Uydu Kentlerde gözetim altında tutulan, sınır geçişleri esnasında yaşamını yitiren ya da haklarında sınır dışı kararı verilen mülteci ve sığınmacıların toplam sayıları ve menşe ülkeleri ile ilgili olarak istatistiki bilgilere yer vermektedir.
Ayrıca raporda, BMMYK ve resmi makamların yayınladıkları sayısal bilgilerin yanı sıra mülteci ve sığınmacıların karşılaştıkları hak ihlallerine vurgu yapılırken, savunuculuk temelli faaliyet yürüten STK’ların çalışmalarına da ayrıntılı olarak değinilmektedir.
|
